Centrum Pieniądza NBP im. Sławomira S. Skrzypka

Centrum Pieniądza NBP im. Sławomira S. Skrzypka
Seria: brak
Nominał: 10 zł
Metal: 925/1000 Ag
Średnica: 32 mm
Waga: 14.14 g
Stempel: lustrzany
Naklad: 40000 sztuk
Rant: gładki
Dodatek: selektywne złocenie
Data emisji: 2016
Projektant: Dobrochna Surajewska

Awers: centralnie na wyodrębnionej płaszczyźnie w kształcie koła wizerunek orła ustalony dla godła Rzeczypospolitej Polskiej. Wokół orła rozchodzące się koncentrycznie okręgi; pomiędzy okręgami na wyodrębnionych płaszczyznach półkolem napisy: BEZPIECZEŃSTWO, PRZYSZŁOŚĆ, STABILNOŚĆ / WARTOŚĆ, HISTORIA / PAŃSTWO, KULTURA / WIEDZA, PIENIĄDZ, ROZWÓJ / BANK, RYNEK. U góry, na wyodrębnionej płaszczyźnie, półkolem napis: RZECZPOSPOLITA POLSKA 2016, w dolnej części z prawej strony na tle koncentrycznie rozchodzących się okręgów napis: 10 ZŁ. Pod orłem, z prawej strony, znak mennicy: m / w

Rewers: centralnie wyodrębniona płaszczyzna w kształcie koła, z lewej strony stylizowany wizerunek drzewa, w jego tle wyodrębnione płaszczyzny i spiralny wzór. W otoku, na wyodrębnionej płaszczyźnie, u góry półkolem napis: CENTRUM PIENIĄDZA NARODOWEGO BANKU POLSKIEGO, u dołu półkolem napis: IM. SŁAWOMIRA S. SKRZYPKA

Moneta Centrum Pieniądza Narodowego Banku
Polskiego im. Sławomira S. Skrzypka jest poświę-
cona jedynej w swoim rodzaju placówce edukacyjno-wystawienniczej,
działającej od 2016
roku w centrali NBP w Warszawie. Patronem
Centrum jest pomysłodawca projektu Sławomir
S. Skrzypek, tragicznie zmarły w katastrofie smoleńskiej
prezes NBP.
Licząca ponad 2000 m2 powierzchni i podzielona
na 16 modułów tematycznych ekspozycja stała
Centrum opowiada historię pieniądza, propaguje
wiedzę ekonomiczną, wyjaśnia rolę banków centralnych
i znaczenie procesów ekonomicznych
oraz wyjaśnia zasady inwestowania i lokowania
pieniędzy. W intrygującej oprawie scenograficznej
zgromadzono kilka tysięcy unikalnych eksponatów
i numizmatów oraz ponad 250 najnowocześniejszych
urządzeń multimedialnych
stanowiących interaktywną platformę, dzięki któ-
rej zwiedzający mogą wziąć udział w strategicznych
grach ekonomicznych albo obejrzeć tematyczne
animacje i filmy. Goście mogą również
zapoznać się z jedną z większych w kraju kolekcji
polskich monet, porozmawiać z wirtualnym
bankierem, podnieść w skarbcu sztabę złota czy
zbadać w laboratorium autentyczność własnych
pieniędzy.
W zamierzeniu emitenta moneta ma ujmować
syntetycznie ideę Centrum, którą można zdefiniować
jako interakcję pomiędzy człowiekiem
a ekspozycją, czyli światem pieniądza opisanym
poprzez trzy podstawowe kategorie: historię,
etykę i estetykę (pieniądz jako dzieło sztuki).
Głównym elementem rewersu jest ,,drzewo wiedzy”
– jeden z najbardziej charakterystycznych punktów
ekspozycji Centrum, tak ze względu na swoją atrakcyjność
scenograficzną, jak też liczne warstwy znaczeniowe.
Pozostałe elementy, takie jak okrążająca
drzewo tarcza zegara historii i umieszczona w tle
wstęga gablot, również należą do scenografii ekspozycji
stałej, którą wiąże motyw banknotowego gilosza
widoczny w kolejnych modułach.
O ile rewers jest nośnikiem treści stricte symbolicznych,
o tyle awers dopełnia narrację, wprowadzając
pojęcia kluczowe dla opowieści o świecie pieniądza.
Zapisane na monecie słowa – bezpieczeństwo, przyszłość,
stabilność, wartość, historia, państwo, kultura,
wiedza, pieniądz, rozwój, rynek i bank – są wpisane
w kręgi, rozchodzące się koncentryczne od umiejscowionego
centralnie godła, stanowiącego plastyczną
i znaczeniową oś kompozycji. Kręgi te, przywodzące
na myśl kształt monety czy też elementy
precyzyjnego mechanizmu, są graficznym
leitmotivem Centrum, obecnym m.in. jako ikony
nawigacji w aplikacjach multimedialnych.
Taki układ znaczeń, łączący aspekt techniczny
z humanistycznym, pokazuje jednocześnie sposób,
w jaki te dwa obszary będą się przenikać
podczas zwiedzania Centrum, oferując kompendium
wiedzy o pieniądzu.
Piotr C. Śliwowski (źródło:NBP)